هئچ واخت يالان دانيشما

کيچيک ياش‌لاريندان ساواد قازانماق ايسته‌يي ايله ائل- اوبادان، عايله‌لريندن آيريلير، ايل‌لرجه دوغمالاردان اوزاق‌دا، آغير شرط‌لر آلتيندا ياشاييرديلار.
سيد عبدالرحمن-ين ياشي آز اولسا دا، قلبينه علم اؤيرنمک عشقي حاکيم کسيلميشدي. او، آرزوسونا چاتماق اوچون يول‌لار آختارماغا باشلاميشدي. نهايت اؤزو ايله باجارماييب آناسينا دئدي: - آناجان، علم اؤيرنمک اوچون بغداددا گئتمک ايسته‌ييرم.
آناسي:– اؤولاديم‌دان آيريلماغا کؤنلوم راضي دئييل، آنجاق سني توتدوغون يولدان آييرماق ايسته‌ميرم.آناسي اوغلو اوچون سفر تداروکو گؤردو. يولا دوشن‌ده اوغلونا 40 قيزيل وئردي.
قيزيل‌لاري ايتيرمه‌سين دئيه اونلاري کيسه‌يه قويدو. سونرا کيسه‌ني پالتاري‌نين قولتوق‌آلتينا تيکيب، اوغلونون گؤزلري‌نين ايچينه باخاراق دئدي:– سنه سون نصيحتيم بودور کي، اگر مني و آللاهي اؤزوندن راضي سالماق ايسته‌ييرسن‌سه هئچ واخت يالان دانيشما، دوز يولدان ساپما (منحرف اولما).
آللاه هر واخت و هميشه لياقت‌لي اينسان‌لارين کؤمه‌يينده‌دير.اوغلو آناسينا سؤز وئردي و گؤروشوب آييريلدي. بغدادا گئدن بير کاروانا قوشولدو. همدان طرفده دار بير کئچيده گيرنده کارواندا قيشقير- باغير قوپدو.
قولدورلار کاروانا باسقين ائتديلر. بيرجه آنين ايچينده بوتون صانديق‌لاري يئره ييغديلار اشيالاري ياغمالاديلار. قولدورلار کاروانداکي‌لارين نه‌يي وار ايديسه، هاميسيني ال‌لريندن آلديلار.
اوغرولاردان بيري عبدالرحمن‌ين يانينا ياخينلاشدي. اونون کاسيب اولدوغونو گؤروب اله سالماق اوچون سوروشدو:– دئ گؤره‌ک، سنين نه‌يين وار، آي کاسيب بالاسي؟–
قيريخ قيزيليم وار _ قولدور بو سؤزلردن اؤنجه تعجوب‌لندي، سونرا گولدو. اينانمادي و تکرار بير ده سوروشدو:– دوز دئيرسن؟–
بلي، دوز دئييرم، 40 قيزيليم وار.قولدورو ماراق بورودو، عبدالرحمن‌ين اليندن توتوب اونو قولدورباشي‌نين يانينا آپاردي.
وضعيتي اونا دانيشدي. قولدورباشي‌ اوشاق‌دان سوروشدو:– دوغرودان، سنين 40 قيزيل‌ين وار؟– بلي، وار.– دئ گؤره‌ک، اونلاري هاردا گيزلتمي‌سن؟– پاتاريمين ايچينده _ قولتوغومون آلتيندا.بو سؤزدن سونرا قولدورلار دئييلن يئردن 40 قيزيلي تاپيب قولدورباشينا وئرديلر. هامي مات قالميشدي.
قولدورباشي‌ تعجوب‌له سوروشدو:– اوغلوم، نييه سنده قيزيل اولدوغونو اعتراف ائتدين؟
اگر دئمه‌سه‌يدين، بيز اونو تاپا بيلمزديک.عبدالرحمن اؤتکن جواب وئردي:– يولا دوشنده آناما هئچ واخت يالان دئمه‌يه‌جه‌ييمه سؤز وئرديم.
آدام‌لارينيز مندن »سنين نه‌يين وار« دئيه سوروشاندا، قيزيل‌لاريم اولدوغونو دئديم. ائله بيليرسينيز، 40 قيزيل‌دان اؤترو آناما وئرديييم سؤزدن دؤنرم؟!بو سؤزلري ائشيدن قولدورباشي‌ چوخ تعجوب‌لندي و درين دوشونجه‌لره غرق اولدو. سونرا يانينداکي آدام‌لارا طرف چئوريله‌رک دئدي:– عاييب اولسون بيزه!
بير اوشاق قدر ده دئييليک. بو اوشاق آناسينا وئردييي سؤزدن اؤترو هر شئي‌دن کئچير. بيز ايسه آللاها سؤز وئرديييميز حالدا، هئچ زامان وئرديييميز سؤزون اوستونده دورماديق. آللاه‌ين دين‌ده «ائتمه‌‌يين» دئدييي شئي‌لري ائله‌ديک، بس صاباح آللاه‌ين قارشي‌سيندا هاميميز نئجه اولاجاق؟
سونرا فيکري‌نين داوامينا گتيردي:– سيز ده شاهيد اولون، بو اوشاق منيم دوزگون يولا گلمه‌ييمه سبب‌کاردير. ايندي‌يه قدر ائتديييم بوتون گوناه‌لارا گؤره پئشمان اولوب تؤوبه ائديرم.بوندان سونرا ياخشي اينسان اولاجاغام.
باشچي‌لارينا قلبن باغلي اولان قولدورلار بير آغيزدان دئديلر:– بيز سندن آيريلا بيلمريک. سن هانسي يولا قدم قويورسانسا، بيز ده او يوللا گئده‌جه‌ييک.هاميسي پئشمان اولوب تؤوبه ائتديلر. کاروانداکي‌لارين اليندن نه آلميشديلارسا گئري قايتارديلار.
و داها قولدورلوق ائتمه‌يه‌جک‌لرينه سؤز وئرديلر. سيد عبدالرحمن ايسه يولونا داوام ائده‌رک بغدادا يئتيشدي. اوردا اوخودوغو مدت‌ده تحصيلينه فيکر وئردي. آز واختدا مشهور بير عاليم کيمي شؤهرت تاپدي. مين‌لرله يولونو آزميش اينسانين حاققا- دوز يولا قاييتماغينا سبب‌کار اولدو.