عمارت سيف العلما در اصل متعلق به شيخ علي قاضي بنابي ملقب به سيـف العلماء است که اين لقب از طــرف ناصرالدين شاه و بعد از پيروزي شيـخ علي قاضي و مردم بناب در مقابل حمـله اکراد به وي اعطا شد. تاريخ ساخت آن اوايل دوره قاجاريه ميباشد.

اين ساخـتمان که به شماره 3929 در فهرست آثار ملي به ثبـت رسيده است، در سال 1379 از طرف ميراث فرهنگي خريداري شده که ساختمان شماره 2 اداره ميـراث فرهنگي بناب محسوب و همزمان نيز مرمت کلي آن آغاز شده است.

اين خانه در محله گزاوشت که از محلات قديمي شهر بناب است و در خيابان شهيد بهشتي (خيابان دريا ) قرار دارد. فاصله اين خانه از ميدان اصلي شهر در حدود 500 متر به سمت غرب ميباشد. اين بنا مربوط به اوايل دوره قاجاريه است که به منزل سيف العلماء شهرت دارد که متعلق به شيخ علي قاضي ميباشد و بنا در دو طبقه و با نمايي آجري رو به جنوب بنا گرديده است که مصالح عمده آن چوب ، آجر و خشت است. ميتوان گفت اين بنا با الگوبرداري از مسجداسماعيل بيگ بناب که مربوط به دوره صفويه ميباشد، ساخته شده است. ايوان جلوي اين منزل داراي چهار ستون با پايه ستونهاي سنگي درست شده است و مساحت اين خانه 450 متر بوده و داراي حياط در جلوي ساختمان و با عرصه اي در حدود 490 متر ميباشد. اين خانه در دوطبقه ساخته شده است. باتوجه به پنجره هاي موجود در طبقه فوقاني چنين استنباط ميشود که اين خانه در وسط باغ بزرگي قرار گرفته بود که تماماً در اضلاع چهارگانه آن پنجره هاي کوچکي جهت تهويه و روشنايي استفاده ميگرديد.